Koncepcja F. Froebla - Przedszkole nr 43 w Lublinie

„W świecie froeblowskich Darów”

-koncepcja pedagogiczna F. Froebla w przedszkolu”

„Dzieci i zegarki nie mogą być stale nakręcane- trzeba im też dać czas na chodzenie”

F. Froebel

Przyczynkiem i zasadniczym impulsem, który miał wpływ na to, że w naszym przedszkolu zaczęto baczniej przypatrywać się pedagogice zaproponowanej przez Fridricha Froebla, było zapoznanie się z książką J. Strzemeskiej i M. Weryho- Radziwiłowicz „Wychowanie przedszkolne. Podręcznik dla wychowawców” z 1895r.[1], gdzie autorki – pasjonatki z wielkim zaangażowaniem opisują koncepcję pracy zaproponowaną przez F. Froebla. Współcześnie tematyką tą zajmuje się dr Barbara Bilewicz – Kuźnia, autorka programu wychowania przedszkolnego pt.: „Dar zabawy”[2]. Po lekturze wyżej wspomnianego podręcznika dla wychowawców i autorskiego programu B. Bilewicz- Kuźni, nauczycielki w jednej z grup wprowadziły pilotażowo w 2014 roku proponowane rozwiązania metodyczne. Liczne rozmowy i konsultacje z autorką programu utwierdziły nas w przekonaniu, że jest to bardzo dobry kierunek pracy, który sprzyja przede wszystkim lepszemu rozwojowi dzieci.

Zmiany wprowadzone są w zakresie organizacji pracy i procesu dydaktycznego w oparciu o koncepcję pedagogiczno- filozoficzną F. Froebla i są w pełni zgodne z Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego[3]. Działania innowacyjne prowadzimy obecnie w grupach III, IV i V, w kolejnych latach zmiany planowane są również w grupach młodszych.

Modyfikacji uległ dotychczasowy sposób prowadzenia codziennych zajęć dydaktycznych (wg zaleceń w PPWP jest to maksymalnie 1/5 bądź 1/4 czasu spędzanego przez dziecko w przedszkolu przeznaczonego na jej realizację): zajęcia podzielono na dwie części: zajęcia w porannym kole– prowadzone z całą grupą oraz część druga: praca w zespołach zabawowo- zadaniowych w określonej przestrzeni sali przedszkolnej. Znaczącym zmianom uległa aranżacja przestrzeni sali przedszkolnej, która została podzielona na 4 „kąciki”:

1. Darów- zgromadzone tu są „Dary Froebla”- 14 pudełek z klockami, mozaikami, pierścieniami, punktami, piłkami (2-4 zestawy na grupę); schematy budowli i ornamentów; zabawki „małego/średniego/dużego świata”
2. Gospodarczy- akcesoria ochronne i porządkowe, naczynia kuchenne, przyprawy kuchenne, narzędzia ogrodowe, zioła i rośliny zielone, zwierzęta;
3. Twórczy- materiały plastyczne, rekwizyty teatralne, matryce i materiały do twórczych działań plastyczno- konstrukcyjnych, instrumenty muzyczne;
4. Badawczy- gry dydaktyczne i materiały edukacyjne, przyrządy i pojemniki do działań badawczych, mikroskopy, wagi itp.

Podczas pracy z całą grupą w „porannym kole” realizowane są zajęcia dydaktyczne z zakresu: kompetencji językowych, matematycznych, przyrodniczych/ ekologicznych/ zdrowotnych, społecznych, aktywności ruchowej i twórczej w szerokim zakresie. W części drugiej zajęć dydaktycznych dzieci będą pracowały w zespołach zabawowo- zadaniowych w 4 odpowiadających im kącikach: darów, gospodarczym, twórczym oraz badawczym. Zarówno w pracy z całą grupą jak i w pracy zespołowej realizowane będą treści opisywane w PPWP.

Dzięki wprowadzonym zmianom dzieci mają okazję do zdobywania nowych kompetencji i kształcenia umiejętności w sposób niestandardowy, ale także zdobywają nowe doświadczenia w zakresie współpracy. Umożliwia to podopiecznym w większym stopniu samodzielne dochodzenie do wiedzy poprzez indywidualne doświadczanie i wzajemną wymianę własnych spostrzeżeń i sądów. Proponowane działania zdecydowanie urozmaicają dotychczasowy sposób prowadzenia zajęć dydaktyczno- wychowawczych, rozszerzają możliwości realizacji PPWP. Taki sposób pracy jest wyzwaniem dla nauczyciela, który musi planować pracę dzieci tak, by mogły one samodzielnie wykonywać większość czynności w procesie uczenia się, jest to w znacznej większości uczenie się przez działanie przy niewielkim udziale nauczyciela.

Działania innowacyjne zdecydowanie pozytywnie wpływają na jakość nauczania, urozmaicają dotychczasowy proces dydaktyczno- wychowawczy, wyzwalają nowe podejście nauczycieli do organizacji zajęć i koordynowania zabaw dydaktycznych oraz tworzenia warunków do samodzielnego organizowania przez dzieci zabaw o charakterze swobodnym. Sposób organizacji przestrzeni umożliwia dzieciom łatwy dostęp do wszelkich sprzętów, materiałów i zabawek zgromadzonych w sali, co nauczycielom pozwala na szeroki zakres diagnozowania i obserwowania dzieci w sytuacjach zadaniowych i zabawie.